شبكه راه‌های كشور به عنوان بازوی شبكه حملونقل از زیر بناهای موثر و عمده در رشد و توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی محسوب می‌شود و به عنوان شریان‌های حیاتی و اقتصادی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. اگر چه توسعه و گسترش شبكه راه ها یكی از شاخص‌های اساسی رشد اقتصادی كشور به شمار می‌رود ولی لازمه بهره‌گیری از پتانسیل راه‌های موجود، حفظ و نگهداری از آنهاست.
نگهداری راهها بر اساس اهداف حفظ و حراست از سرمایه گذاری های كلان گذشته و سرمایه های امروز، افزایش دارایی های سرمایه‌ای از طریق بهینه‌سازی راه‌های موجود، تسهیل تردد وسائط نقلیه و امكان برقراری ارتباط جاده‌ای مستمر، تامین ایمنی عبور و مرور، تقلیل زمان و هزینه سفر و کاهش استهلاك وسائط نقلیه دنبال می‌شود.
حصول به اهداف فوق الذكر مستلزم همكاری و مساعدت آحاد مردم با متولیان دولتی امر راهداری و نگهداری راهها است كه در هر شرایطی ( گرما و سرما ) و به صورت شبانه روز در طول راهها در تلاش و خدمت‌رسانی هستند، تا راه را برای تردد ایمن و روان وسائط نقلیه و استفاده مردم همواره باز نگهدارند.
تمامی هزینه‌های گزاف ناشی از عدم رسیدگی به موقع به راهها و عدم اجرای عملیات راهداری مستمر و متناوب و همچنین بی توجهی مسئولین اقتصادی كشورها به فعالیت‌ها و نیازهای مالی حوزه است. جبران این نقیصه‌ها مستلزم توجه به مدیریت نگهداری راهها و برنامه‌ریزی در سرمایه گذاری مستمر در این بخش از فعالیت‌ها است.
بی شك وجود ساختار تشكیلاتی مناسب، نیروی انسانی متخصص، تعداد كافی ماشین آلات با كیفیت و مدرن، تأمین و توزیع عادلانه منابع مالی، بكار گیری قوانین و مقررات فراگیر و نافذ، تفویض اختیار، ارتقای كیفی و كمی عملیات نگهداری شبكه راهها و البته بررسی و ایجاد ارتباط موثر و هدفمند با سایر سیستم‌های مرتبط ( نظیر خودروسازان و شركت های حمل و نقل) و نهایتا" حداكثر رضایت مندی كاربران راه، لازمه بدنه راهداری و فعالیت‌های مرتبط با حوزه نگهداری راه‌های كشور برای ایجاد یك راهداری پویاست.
مدیریت كلان و سیاست‌گذاری این وظیفه خطیر در سطح ستاد وزارت راه و شهرسازی بر عهده سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای است. تصمیم‌سازان این بخش عرصه راهداری كشور ادارات كل راهداری و حملونقل جاده‌ای استان‌ها و به طور خاص ادارات راهداری و حملونقل جاده‌ای شهرستان‌های كشور هستند. كه در صورت تحقق نیازهای مالی برآورد شده، آمادگی دارند تا با بهره‌گیری از مدیران و كارشناسان با تجربه و كارآمد، زمینه اجرای یك راهداری نوین و به دنبال آن ایجاد جاده‌هایی ایمن برای كاربران را تحقق بخشند.
راه زیر بنای عمده توسعه اقتصادی و اجتماعی در كشور است، سابقه راه ( راهسازی و راهداری ) در ایران به قریب یك قرن می‌رسد، در این مدت شبكه راه‌های موجود شكل گرفته و كیفیت آن ارتقاء یافته است. جهت گیری فعلی و اصلی متولیان راه بر گسترش عرضی راهها به منظور توسعه بزرگراه‌ها و همچنین توسعه شبكه آزاد‌راهی كشور است. در حال حاضر طول شبكه راهها حدود ۲۲۱ هزار كیلومتر از انواع راهها است.
شبكه راه‌های ایران كلیه نقاط كشور را پوشش داده است و به جرات می‌توان ادعا كرد كه كلیه سكونتگاه‌ها اعم از روستا، بخش و شهرستان در كلیه استان‌ها و در مجموع در پهنه كشور بهم مرتبط هستند. در طول این شبكه بالغ بر ۳۶۵هزار دستگاه پل و ۱۷۱كیلومتر تونل به عنوان نقاط حساس راهها نیازمند توجه ویژه هستند. شبكه راهها نیز متشكل از ۲۴۰۱ كیلومتر آزاد‌راه، ۱۸۱۲۲ كیلومتر بزرگراه، ۲۵۸۱۴ كیلومتر راه اصلی، ۴۲۹۲۶ كیلومتر راه فرعی و حدود ۱۳۲۴۸۰ كیلومتر راه‌های روستایی است.
این شبكه منسجم بالغ بر چهارصد هزار میلیارد تومان نرخ روز ارزش دارد كه سرمایه قابل توجهی محسوب می‌شود. بر اساس گزارشات مجمع جهانی راه "پیارك" متوسط میزان هزینه نگهداری راه در جهان بین ۲ تا ۶ درصد ارزش ریالی آن راه است. حال با در نظر گرفتن میانگین ۴ درصدی می‌توان گفت میزان اعتبار مورد نیاز جهت نگهداری راه‌های كشور بالغ ۱۶۰ میلیارد ریال است. اما منابع اعتباری تخصیص داده شده در حدود یك دهم این اعتبار مورد نیاز بوده كه لازم است مجموعه دولت و وزارت راه وشهرسازی نسبت به ایجاد منابع جدید به منظور تامین اعتبار جهت نگهداری راهها اقدام کنند. نكته قابل توجه آنكه متولیان امر راهداری برای نگهداری جاری، مستمر دوره‌ای ، متناوب و بهسازی راهها دارای مسئولیت مضاعف به منظور برقراری عبور و مرور ایمن و روان با زمان سفر منطقی و حداقل مصرف سوخت و استهلاك برای وسایط نقلیه باری و مسافری هستند. در صورت كم توجهی به راهها امر حملونقل مختل شده و كالاها و تولیدات كشاورزی و صنعتی از مراكز تولید به موقع به محل‌های مصرف نمی‌رسد. در این صورت چرخ تولید كشور دچار كندی و توقف می‌شود. برای اجتناب از بروز چنین شرایطی باید با برنامه‌ریزی مناسب و تامین منابع مالی و انسانی سعی در بهبود ارائه خدمات مطلوب به كاربران راه داشت.
با توجه به وضعیت شبكه محورهای كشور و نحوه ارزیابی، توزیع و اولویت‌بندی پروژه‌ها در سال‌های اخیر، سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای علاوه بر به روز رسانی محورهای شریانی بر اساس شاخص‌های مربوطه، به‌منظور ارزیابی و شناخت از وضعیت رویه محورهای كشور و با انعقاد قرارداد با مركز تحقیقات راه، مسكن و شهرسازی و مهندسین مشاور و استفاده از بخش خصوصی، برداشت میدانی و بازنگری راه‌های شریانی و غیر شریانی و تعیین وضعیت خرابی روسازی شبكه محورهای كشور را در دستور كار خود قرار داده و باتلاش مضاعف و پیگیری و تشكیل جلسات متعدد كارشناسی موفق به تهیه مجموعه‌ای كامل از وضعیت رویه راه تحت عنوان"سامانه مدیریت رویه راه‌های كشور" شده است. این سامانه شامل طول راه‌های هر استان و شهرستان به تفكیك نوع راه و تعریف شاخص‌های مورد نظر و میزان خرابی راهها بر اساس شاخص‌های مصوب خرابی و در نهایت تعیین مدل‌های پیش‌بینی خرابی جهت اولویت‌بندی پروژه‌ها و توزیع علمی و عادلانه منابع مالی و اعتباری و تهیه نقشه نواری كه معرف نوع خرابی و عملیات مورد نیاز آن است، می‌شود.
بر اساس برداشت‌های میدانی از حدود ۳۴۶۳۳ كیلومتر راه شریانی، ۲۳.۳۳ درصد از راه‌های شریانی كشور نیاز به بهسازی و روكش دارند، ۱۹.۶۸ درصد باید لكه‌گیری و روكش موضعی شوند، ۱۳.۲۲ درصد نیاز به درزگیری دارند و در حدود ۴۳.۷۷ درصد از راه‌های شریانی كشور سالم هستند که نیاز به عملیات مرمت ندارند.
حال باتوجه به این توضیحات می‌توان گفت؛ در حدود ۸۰۷۰ كیلومتر از راه‌های شریانی كشور نیاز به عملیات بهسازی اساسی ،در حدود ۶۸۱۵ كیلومتر از راه‌های شریانی كشور نیاز به عملیات ترمیم و بهسازی موضعی، در حدود ۴۵۷۸ كیلومتر از راه‌های شریانی نیاز به عملیات حفاظتی پیشگیرانه و مابقی محورهای كشور در حدود ۱۵۱۵۹ كیلومتر نیاز به عملیات نگهداری مستمر دارند.
حال اگر به‌طور متوسط هزینه بهسازی اساسی رویه هر كیلومتر از محور‌ها را فقط ۵ میلیارد ریال در نظر بگیریم، به منظور بهسازی مقاطع دارای خرابی شدید فقط اعتباری بالغ ۴۰هزارمیلیارد ریال مورد نیاز خواهد بود.